حدود ۷۰ سال قبل، متفکران اعلام کردند که رویکردهای جدیدی در موضوع فرآیندهای توسعه به وجود امده است و شرکت‌ها برای ادامه حیات، موفقیت و رسیدن به اهداف خود بایستی به آن رویکردها توجه داشته باشند و آن «سی اس آر» یعنی مسئولیت اجتماعی شرکتی است.
متاسفانه بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌ها به توسعه منافع اقتصادی و منابع زیربنایی توجه کرده و این مولفه٬ها را در اولویت خود قرار داده‌اند و از مقوله مهم ورود به انجام مسئولیت‌های اجتماعی خود غافل مانده‌اند.
تبعات این توجه نکردن به مسپولیت‌های اجتماعیُ درواقع نبود موفقیت در رسیدن به اهداف تعریف شده خواهد بود چراکه براساس تعاریف جدید توسعهُ توجه به محیط بیرونی سازمانی و جامعه محلی و خرسندی ان‌ها تاکید شده است و در اینجا، رویکردی به نام مسئولیت‌های اجتماعی نمود پیدا می‌کند.
همه ارگان‌های دولتی و خصوصی باید نسبت به تاثیری که بر جامعه محلی و محیط پیرامونی خود دارند مسئول باشند چراکه توسعه اقتصادی و رسیدن به اهداف اقتصادی ارگان‌ها زمانی محقق خواهد شد که توسعه محلی و بومی رقم بخورد.
تلاش‌هایی که سازمان‌ها و شرکت‌ها باید انجام دهند گستره وسیعی دارد و از سرمایه‌گذاری‌های مادی و زیرساختی گرفته تا سیاستگذاری و تاکتیک‌های ارتباط دوستانه و تعامل با جامعه محلی و سایر ارگان‌ها که این بخش دوم، خود به تنهایی باعث بهبود تصور عمومی جامعه نسبت به سازمان‌ها و افزایش و جلب مشارکت جامعه محلی، جذب و حفظ سرمایه‌گذاران، ایجاد محیطی آرام و مناسب برای فعالان اقتصادی و جامعه محلی و افزایش توانمندی‌های آن‌ها خواهد شد.
سازمان منطقه آزاد چابهار نیز به عنوان یک سازمان توسعه‌ای در سطح محلی، ملی و منطقه‌ای و همچنین بزرگ‌ترین و جدی‌ترین کانون اقتصادی در جنوب شرق کشور در سال ۹۸ و با تمایل خود و احساس تکلیف نسبت به جامعه محلی چابهار به عنوان نخستین سازمان در بین مناطق آزاد کشور نسبت به تدوین سند جامع مسئولیت اجتماعی اقدام کرد.
به همین منظور، سازمان منطقه آزاد چابهار در چندین محور، برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام داد و علاوه بر این باید گفت، این سازمان در کنار رعایت اصول زیست‌محیطی و سایر مقررات تعریف شده، در راستای ایجاد جامعه‌ای توانمند و پایدار گام‌های موثری برداشته است که شرح تمامی اقدامات در این یادداشت نمی‌گنجد.
اگر بخواهیم به صورت خلاصه و عصاره به یک جمع‌بندی برسیم باید بگوییم، هدف اصلی مسئولیت اجتماعی شرکتی در واقع تعادل بخشیدن بین رشد شاخص‌های اقتصادی، توسعه اجتماعی، زیست محیطی و به طور کلی ایجاد زمینهای برای توسعه پایدار است. از این رو مسئولیت اجتماعی و شرکتی در منطقه آزاد تجاری و صنعتی چابهار علاوه بر این سازمان و منطقه شامل بنگاه‌های اقتصادی مستقر نیز می‌شود چرا که مجموعه بنگاهاه اعم از تجاری و تولیدی و سازمان منطقه آزاد با عملکرد خود به عنوان موتور محرکه توسعه اقتصادی منطقه به شمار می‌روند.
بنابراین، وجود نظام‌نامه مسئولیت اجتماعی شرکتی برای بنگاه‌های اقتصادی این منطقه لازم و ضروری بود و نتیجه اش این شد که سازمان منطقه آزاد چابهار برای نخستین بار در کشور نسبت به تدوین سند و نظام‌نامه مسئولیت اجتماعی اقدام کرد.
این مسئولیت اجتماعی بر چهار رکن سازمانی، مشتریان، جامعه محلی و محیط زیست استوار است و هر یک از این ارکان دارای شاخص‌هایی هستند که به وسیله وضعیت مطلوب و موقعیت هر بنگاه قابل اندازه‌گیری است.
«کتاب مسئولیت اجتماعی منطقه ازاد چابهار در اذر ماه ۹۷ در دو بخش و ۲۵ فصل به چاپ رسید»
ناگفته نماند، پیرو همین سند طی یک سال گذشته تاکنون بیش از یکصد طرح ویژه مسوولیت‌های اجتماعی در منطقه آزاد چابهار اجرایی شده است. در این مدت ۴۸ پروژه اجتماعی شامل احداث ۲۰ مدرسه، یک مجتمع شبانه‌روزی، سه واحد خوابگاهی، چهار پروژه زیرساختی در حوزه بهداشت و درمان و ۲۰ طرح زیرساختی ورزشی در دستور کار قرار گرفت.
اجرای ۲ طرح زیست محیطی، یک سایت پرنده‌نگری و یک پایگاه محیط زیست دریایی به مرحله اجرا در آمد و ۲۷ خانه امید روستایی، پنج کتابخانه روستایی و همچنین خانه فرهنگ و هنر کمالان با پیشرفت قابل توجهی در حال تکمیل هستند و ۱۲ طرح گردشگری، ۲ طرح صنایع دستی و سه طرح در حوزه میراث فرهنگی هم عملیاتی شد. همچنین پروژه‌های جدیدی شامل خانه‌های بهداشت، مرکز تسهیلات زایمانی و پارک بانوان در منطقه آزاد چابهار عملیاتی شده است و ۲۹ هزار متر مربع از بهترین زمینهای منطقه آزاد به احداث زیرساخت‌های فرهنگی، ورزشی و بهداشت و درمان به منظور ارئه خدمات بهتر به جامعه محلی اختصاص داده شده است.
در پایان لازم به ذکر است که در بحث مسئولیت‌های اجتماعی در شهرستان‌های چابهار، کنارک و دشتیاری طی ۲۵ سال گذشته (۱۳۷۵ تا ۱۴۰۰) ۲ میلیارد و ۶۸۸ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان به نهادهای حمایتی کمک شده و ۵۶ میلیارد و ۳۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان برای اجرای برنامه های فرهنگی و اجتماعی هزینه شده است، در حالی که برای اجرای طرح‌های مسئولیت اجتماعی بیش از ۷۳۳ میلیارد و ۳۶۴ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان در منطقه آزاد چابهار هزینه شده است.
طاهره شهرکی - معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان تجاری صنعتی منطقه آزاد چابهار
